Εκκολπωματίτιδα

Η εκκολπωματίτιδα αποτελεί μια φλεγμονώδη κατάσταση που επηρεάζει τους εκκολπωματικούς σάκους (εκκολπώματα) που σχηματίζονται στο τοίχωμα του παχέος εντέρου. Τα εκκολπώματα δημιουργούνται ως μικρές σακοειδείς προεκβολές που εμφανίζονται κυρίως στο σιγμοειδές τμήμα του παχέος εντέρου, αποτέλεσμα της αυξημένης πίεσης, ιδιαίτερα σε άτομα με δυσκοιλιότητα ή διατροφή φτωχή σε φυτικές ίνες. Αν και η εκκολπωμάτωση είναι ιδιαίτερα συχνή σε άτομα άνω των 50 ετών, μόνο ένα μικρό ποσοστό αυτών θα εμφανίσει εκκολπωματίτιδα.

Τι είναι η εκκολπωματίτιδα;

Η εκκολπωματίτιδα είναι η φλεγμονή-λοίμωξη ενός ή περισσότερων εκκολπωμάτων. Όταν κάποιο εκκόλπωμα τραυματιστεί ή παγιδευτεί τροφή ή περιττώματα στο εσωτερικό του, μπορεί να ξεκινήσει η φλεγμονώδης διαδικασία που συνοδεύεται από έντονο πόνο και μπορεί να προκαλέσει πυρετό, ναυτία και διαταραχές στις κενώσεις.

Πόσο συχνή είναι η εκκολπωματίτιδα;

Ενώ η εκκολπωμάτωση είναι αρκετά διαδεδομένη, η εκκολπωματίτιδα αφορά περίπου το 4% των ανθρώπων με εκκολπώματα. Εφόσον εμφανιστεί, οι πιθανότητες υποτροπής είναι περίπου 20%.

Συμπτώματα που εμφανίζει

Το κύριο σύμπτωμα της εκκολπωματίτιδας είναι ο έντονος πόνος στην κάτω αριστερή κοιλιακή χώρα. Ο πόνος μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά και να είναι οξύς ή να έχει σταδιακή έναρξη. Εκτός από τον πόνο, οι ασθενείς συχνά αναφέρουν:

• Πυρετό.

• Ναυτία ή εμετό.

• Δυσκοιλιότητα ή, λιγότερο συχνά, διάρροια.

• Ευαισθησία και πίεση στο σημείο της φλεγμονής.

Σε άτομα ασιατικής καταγωγής, τα εκκολπώματα συνήθως εμφανίζονται στο δεξιό κόλον, οπότε ο πόνος μπορεί να εντοπίζεται στο άνω δεξιό μέρος της κοιλιάς.

Πιθανές Επιπλοκές

Αν και οι περισσότερες περιπτώσεις εκκολπωματίτιδας αντιμετωπίζονται συντηρητικά, κάποιες φορές μπορεί να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές:

• Αιμορραγία: Μπορεί να προκαλέσει αναιμία.

• Απόστημα: Μία συλλογή πύου που απαιτεί παροχέτευση.

• Διάτρηση εντέρου: Μία ρήξη που επιτρέπει τη διαρροή περιεχομένων του εντέρου στην κοιλιά, προκαλώντας περιτονίτιδα.

• Συρίγγια: Μη φυσιολογικές συνδέσεις με γειτονικά όργανα, όπως ουροδόχος κύστη ή κόλπος.

• Στένωση: Ουλώδης στένωση που δυσκολεύει τις κενώσεις.

Διάγνωση

Η διάγνωση της εκκολπωματίτιδας στηρίζεται στην κλινική εικόνα και επιβεβαιώνεται με αξονική τομογραφία κοιλίας, που αποκαλύπτει τη φλεγμονή και τυχόν επιπλοκές. Στην οξεία φάση, η κολονοσκόπηση αποφεύγεται λόγω του κινδύνου διάτρησης, αλλά προγραμματίζεται σε δεύτερο χρόνο για να αποκλειστεί πιθανή κακοήθεια.

Αντιμετώπιση και Θεραπεία

Η θεραπεία εξαρτάται από τη βαρύτητα της νόσου:

Ήπιες περιπτώσεις: Αντιμετωπίζονται με ξεκούραση, υγρά και – αν χρειαστεί – αντιβιοτικά από το στόμα. Η διατροφή περιορίζεται σε υγρά για μερικές ημέρες ώστε να ανακουφιστεί το έντερο.

Σοβαρές περιπτώσεις: Χρειάζονται νοσηλεία για ενδοφλέβια αντιβίωση, ενδοσκοπική παρέμβαση για αποστήματα ή αιμορραγία ή/και επείγουσα λαπαροσκοπική ή ανοιχτή χειρουργική παρέμβαση.

Επίμονες καταστάσεις: Απαιτούν χειρουργική αφαίρεση του πάσχοντος τμήματος (κολεκτομή) επειγόντως ή σε δεύτερο χρόνο μετά την οξεία λοίμωξη . Συχνά πραγματοποιείται με ελάχιστα επεμβατικές μεθόδους (λαπαροσκοπική κολεκτομή), που προσφέρουν ταχύτερη ανάρρωση, λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο και μικρότερο κίνδυνο λοιμώξεων.

Πρόληψη και Διατροφή

Η πρόληψη της εκκολπωματίτιδας βασίζεται στην υγιεινή διατροφή και τον τρόπο ζωής:

• Πλούσια σε φυτικές ίνες διατροφή: Φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης και όσπρια.

• Επαρκής πρόσληψη υγρών: Για να αποφύγετε τη δυσκοιλιότητα.

• Τακτική σωματική άσκηση: Βοηθά στη διατήρηση φυσιολογικής κινητικότητας του εντέρου.

• Αποφυγή καπνίσματος: Σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο φλεγμονής.

Παλιότερα υπήρχε ανησυχία για σπόρους και ξηρούς καρπούς, όμως πλέον δεν υπάρχουν αποδείξεις ότι σχετίζονται με έξαρση εκκολπωματίτιδας. Εξαίρεση αποτελούν οι περιπτώσεις ενεργούς φλεγμονής, όπου συνίσταται αποφυγή τέτοιων τροφών προσωρινά.

Μακροπρόθεσμη Πρόγνωση

Οι περισσότερες περιπτώσεις εκκολπωματίτιδας, αντιμετωπίζονται πλήρως με την κατάλληλη φροντίδα. Αν παρατηρήσετε ξαφνικό κοιλιακό πόνο, πυρετό ή διαταραχές κενώσεων, αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή διαχείριση μειώνουν τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών και εξασφαλίζουν καλύτερη ποιότητα ζωής.

Η εκκολπωματίτιδα, παρότι συνήθως ήπια, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα αν δεν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί εγκαίρως. Με σωστή διατροφή, άσκηση και άμεση ιατρική παρέμβαση, οι περισσότεροι ασθενείς επιστρέφουν σε φυσιολογικούς ρυθμούς ζωής, αποφεύγοντας επιπλοκές. Επικοινωνήστε με τον εξειδικευμένο Γενικό Χειρουργό Δρ. Δημήτριο Σωτηρόπουλο για περισσότερες πληροφορίες για την εκκολπωματίτιδα.