Περιεδρικό απόστημα

Το περιεδρικό απόστημα είναι συνήθης κατάσταση που επηρεάζει την περιοχή γύρω από τον πρωκτό και μπορεί να προκαλέσει σημαντική δυσφορία. Πρόκειται για μια μολυσμένη κοιλότητα που γεμίζει με πύον λόγω μικροβιακής λοίμωξης. Εμφανίζεται συχνότερα σε άνδρες παρά σε γυναίκες, με μέσο όρο ηλικίας τα 40 έτη. Η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία είναι κρίσιμες, καθώς περίπου το 50% των περιπτώσεων εξελίσσονται σε περιεδρικό συρίγγιο, τη χρόνια φάση της νόσου.

Ταξινόμηση

Ανάλογα με τη θέση και το βάθος της μόλυνσης, τα περιεδρικά αποστήματα διακρίνονται σε 4 βασικούς τύπους:

Ισχιοορθικό ή ευθυϊσχιακό απόστημα (60%). Εντοπίζεται στο εξωτερικό μέρος του σφιγκτηριακού μηχανισμού στο ισχιοορθικό λίπος και εσωτερικά των γλουτών.
Περιπρωκτικό υποβλεννογόνιο ή υποδόριο απόστημα (19%): Εντοπίζεται επιφανειακά, γύρω από τον πρωκτό.
Διασφιγκτηριακό ή ενδοσφιγκτηριακό απόστημα (19%): Εντοπίζεται ανάμεσα στους σφιγκτήρες του πρωκτού.
Υπερανελκτηριακό απόστημα (2%). Εντοπίζεται πάνω από τον ανελκτήρα μυ του πρωκτού, εσωτερικά της μικρής πυέλου.

Η διάκριση μεταξύ αυτών των τύπων είναι απαραίτητη καθώς επηρεάζει την επιλογή της κατάλληλης θεραπείας.

Από τι προκαλείται το περιεδρικό απόστημα;

Η βασική αιτία για την εμφάνιση ενός περιεδρικού αποστήματος είναι η φλεγμονή των πρωκτικών αδένων. Αυτή η φλεγμονή μπορεί να συμβεί αυθόρμητα ή λόγω προϋπάρχοντος περιεδρικού συριγγίου, το οποίο μπορεί να εμποδίσει τη φυσιολογική ροή και να δημιουργήσει συνθήκες ανάπτυξης μόλυνσης. Περίπου το 50% των αποστημάτων καταλήγουν σε συρίγγιο αν δεν αντιμετωπιστούν σωστά μετά την παροχέτευση.

Ορισμένες από τις κύριες αιτίες που μπορεί να οδηγήσουν στη δημιουργία ενός περιεδρικού αποστήματος περιλαμβάνουν:

Εκκολπωματίτιδα
Πυώδης ιδρωτοαδενίτιδα
Φλεγμονή πρωκτικών αδένων
Ραγάδα δακτυλίου
Κακοήθεις παθήσεις
Ακτινομύκωση
Φλεγμονώδεις νόσου του εντέρου (νόσος του Crohn, ελκώδης κολίτιδα)
Πρωκτική επαφή
Φυματίωση
HIV/AIDS
Παχυσαρκία
Κάπνισμα

Αξίζει να σημειωθεί πως η προσωπική υγιεινή και ο καθιστικός τρόπος ζωής δεν φαίνεται να σχετίζονται άμεσα με την εμφάνιση του περιεδρικού αποστήματος.

Συμπτώματα

Τα συμπτώματα ενός περιεδρικού αποστήματος είναι έντονα και εμφανίζονται συνήθως αιφνίδια. Αυτά περιλαμβάνουν:

Έντονο πόνος στην περιοχή του πρωκτού ο οποίος επιδεινώνεται κατά την κίνηση ή την κένωση
Πυρετός και ρίγος
Οίδημα και ερυθρότητα γύρω από τον πρωκτό
Δυσκολία στην ούρηση (δυσουρία)

Η παρουσία αυτών των συμπτωμάτων καθιστά απαραίτητη την άμεση ιατρική παρέμβαση. Αν το απόστημα δεν αντιμετωπιστεί, υπάρχει κίνδυνος ανάπτυξης σήψης, μια επικίνδυνη για τη ζωή επιπλοκή.

Πώς διαγιγνώσκεται το περιεδρικό απόστημα;

Η διάγνωση γίνεται μέσω κλινικής εξέτασης από εξειδικευμένο Γενικό Χειρουργό. Κατά την εξέταση, η περιπρωκτική περιοχή είναι συνήθως ερυθρή, ζεστή και εμφανώς ερεθισμένη. Σε πιο σύνθετες περιπτώσεις, η διάγνωση μπορεί να απαιτεί:

δακτυλική εξέταση του πρωκτού ή του κόλπου στις γυναίκες
αιματολογικές εξετάσεις που αποκαλύπτουν αυξημένα λευκά αιμοσφαίρια, ένδειξη φλεγμονής

Αν η φλεγμονή δεν είναι εμφανής, μπορεί να χρειαστεί επιπλέον απεικονιστικός έλεγχος με μαγνητική τομογραφία (MRI).

Πώς αντιμετωπίζεται το περιεδρικό απόστημα;

Η μόνη αποτελεσματική θεραπεία για το περιεδρικό απόστημα είναι η διάνοιξη και η παροχέτευση του πύου (Incision and Drainage) υπό γενική αναισθησία. Αυτή η επέμβαση πρέπει να εκτελείται από εξαιρετικά έμπειρους Χειρουργούς προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος υποτροπής ή ανάπτυξης συριγγίου.

Σε περίπτωση ύπαρξης συριγγίου (αναγνωρίζεται το έσω και το έξω στόμιό του κατά τη διάρκεια της εξέτασης του πρωκτού υπό γενική αναισθησία με χρήση ειδικής μύλης), η τοποθέτηση Seton αποτελεί την ενδεικνυόμενη αρχική χειρουργική πράξη που θα δώσει τον χρόνο που χρειάζεται για την καταπολέμηση της τοπικής λοίμωξης. Ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει στις κανονικές του δραστηριότητες σχετικά γρήγορα.

Η οριστική θεραπεία κατάργησης του συριγγώδους πόρου ακολουθεί σε δεύτερο χρόνο και αφού έχει καταπολεμηθεί πλήρως η τοπική λοίμωξη. Προτιμητέες μέθοδοι οι LIFT και VAAFT αναλόγως του ύψους και του τύπου του περιεδρικού συριγγίου. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το περιεδρικό απόστημα, επικοινωνήστε με τον έμπειρο Γενικό και Ορθοκολικό Χειρουργό Δρ. Σωτηρόπουλο Δημήτριο.